Yaqinda tadqiqotchilar 15 yoshida internetda koʻproq vaqt oʻtkazgan oʻsmir qizlar 17 yoshida ham umumiy, ham ijtimoiy tashvish belgilarini koʻproq boshdan kechirishini aniqladilar. 15 yosh 17 yoshda ham o’g’il, ham qiz uchun Internetdan yuqori foydalanishni bashorat qilmagan. Topilmalar Preventive Medicine Reports jurnalida chop etilgan.

Ko’pincha GAD deb ataladigan umumiy tashvish buzilishi surunkali va keng tarqalgan anksiyete shaklidir. GAD bo’lgan odamlar o’z hayotlarining turli jihatlari, shu jumladan kundalik voqealar va kelajakdagi noaniqliklar haqida haddan tashqari va boshqarib bo’lmaydigan tashvish va tashvishlarni boshdan kechirishadi. GAD bilan og’rigan odamlar o’zlarining tashvishlarini nazorat qilish yoki to’xtatishni qiyin deb bilishadi, hatto ular o’zlarining tashvishlari haddan tashqari yoki mantiqsiz ekanligini tan olishsa ham.

Boshqa tomondan, SAD yoki ijtimoiy fobiya sifatida ham tanilgan Ijtimoiy Anksiyete buzilishi, ijtimoiy vaziyatlardan kuchli qo’rqish va boshqalar oldida hukm qilinish, sharmanda bo’lish yoki kamsitish haqida doimiy tashvish bilan tavsiflanadi. Ijtimoiy vaziyatlardan qo’rqish insonning munosabatlarni o’rnatish, ijtimoiy tadbirlarda qatnashish, ta’lim yoki martaba imkoniyatlarini izlash va qoniqarli ijtimoiy hayotdan zavqlanish qobiliyatiga xalaqit berishi mumkin.

Tadqiqotlar erta o’smirlik tashvishlarini giyohvand moddalarni suiiste’mol qilishdan akademik kurashgacha bo’lgan bir qator muammolar bilan bog’ladi. Shunisi e’tiborga loyiqki, tashvishlanish kasalliklarining aksariyati erta o’smirlik va yosh balog’at davrida ildiz otadi va bu davrni tashvish evolyutsiyasini tushunish uchun juda muhim qiladi. Ushbu tashvishga parallel ravishda o’smirlar ekranidan foydalanish vaqtining ko’payishi, ayniqsa, pandemiyadan keyin Internetdan foydalanish.

Ilgari olib borilgan tadqiqotlar ekranda ko’rish vaqtining ko’payishi va o’smirlar orasida ichki holatning yuqori darajasi va farovonlikning pastligi o’rtasidagi bog’liqlikni ko’rsatdi. Biroq, ushbu assotsiatsiyaning yo’nalishi tadqiqot dizaynlaridagi cheklovlar tufayli noaniq bo’lib qoldi.

Keyinchalik chuqurroq o’rganish zarurligini tan olgan holda, yangi tadqiqot mualliflari gender farqlarini hisobga olgan holda internetdan foydalanish va umumiy va ijtimoiy tashvish belgilarining rivojlanishi o’rtasidagi ikki tomonlama bog’liqlikni tekshirishni maqsad qilgan.

“Raqamli media bizning idrokimiz, ruhiy salomatligimiz va xulq-atvorimizga qanday ta’sir qilishi haqidagi mavzu meni doim hayratga solgan”, deb tushuntirdi tadqiqot muallifi Gabriel Tiraboschi, Erta ta’limning postdoktori. va Sherbrooke universitetida Ijtimoiy sozlash tadqiqot laboratoriyasi. “Raqamli ommaviy axborot vositalaridan foydalanish jamiyatimizda nisbatan yaqinda paydo bo’lgan va texnologiya doimiy ravishda o’zgarib borayotganligi sababli, tadqiqotchilar hali ham raqamli mediadan foydalanishning psixologik ta’sirini aniqlashmoqda. Demak, hali kashf qilinishi kerak bo‘lgan ko‘p narsa bor, ayniqsa, rivojlanish haqida.”

“PhD doktorligim davomida men video oʻyinlarning idrok va ruhiy salomatlikka taʼsiri bilan qiziqdim va biz erta oʻsmirlik davrida video oʻyinlardan foydalanish DEHB belgilari bilan bogʻliqligiga oid dalillarni topdik. Yaqinda men internetdan foydalanishning o’smirlarga psixologik ta’siri bilan qiziqdim. O’tgan tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, internetdan foydalanish o’smirlik davrida ichki belgilar bilan bog’liq.

“Biroq, tadqiqot asosan korrelyatsion bo’lib, har doim savol tug’iladi: birinchi navbatda, simptomlarni ichkilashtirish yoki internetdan foydalanish nima? Ko’proq tushkunlikka tushgan yoki tashvishlangan o’smirlar ko’proq Internetdan foydalanishi yoki internetdan foydalanish ichki tuyg’ularni yomonlashtirishi mumkin. Aynan shu narsa meni qiziqtirdi, men bu savolga javob bermoqchi edim.

Tadqiqot 2013 va 2015 yillar oralig’ida to’plangan ma’lumotlardan foydalanilgan bo’lib, Kvebekdagi Bola rivojlanishining bo’ylama tadqiqoti (QLSCD) bo’lib, ular Kanadaning Kvebek shahrida 1997 va 1998 yillarda tug’ilgan 2837 chaqaloq namunasini o’z ichiga olgan. Tadqiqotchilar ijtimoiy-iqtisodiy holat, internetdan foydalanish va tashvish belgilariga oid ma’lumotlarga ega bo’lgan 1324 ishtirokchini tanladilar.

Ishtirokchilardan 15 va 17 yoshdagi internetdan foydalanishlari haqida so’ralgan bo’lib, o’yin o’ynash, qidiruvlar, suhbatlar va ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish kabi turli tadbirlar uchun haftada onlayn o’tkazgan vaqtni ko’rsatgan. Umumiy va ijtimoiy tashvish belgilari belgilari o’rnatilgan so’rovnomalar yordamida bir xil yoshda o’z-o’zidan xabar qilingan.

Tadqiqot shuni ko’rsatdiki, 15 yoshida internetdan foydalanish qizlar uchun 17 yoshda umumiy tashvish belgilarining kuchayishini bashorat qilgan, ammo bu ta’sir o’g’il bolalarda kuzatilmagan. 15 yoshida internetda ko’proq vaqt o’tkazgan qizlar 17 yoshida umumiy tashvish belgilarini boshdan kechirish ehtimoli ko’proq edi. Biroq, buning aksi to’g’ri emas edi; 15 da umumiy tashvish belgilari har ikkala jins uchun ham 17 da internetdan foydalanishni bashorat qilmagan.

Umumiy tashvish belgilariga o’xshab, 15 yoshida internetdan foydalanish qizlar uchun 17 yoshida ijtimoiy tashvish belgilarining yuqori darajasini bashorat qilgan, lekin o’g’il bolalar uchun emas. Bu holatda, 15 yoshida internetdan ko’proq foydalanish haqida xabar bergan qizlar 17 yoshida ko’proq ijtimoiy tashvish belgilarini ko’rsatdilar. Shunga qaramay, tadqiqot o’g’il bolalar va qizlar uchun 15 da ijtimoiy tashvish belgilari va 17 da keyingi internetdan foydalanish o’rtasida sezilarli munosabatni topmadi.

Tiraboschi PsyPost nashriga bergan intervyusida: “Biz nafaqat internetdan foydalanish tashvish belgilarining ortishi bilan bog’liqligini, balki internetdan foydalanish ham umumiy, ham ijtimoiy tashvish belgilaridan oldin ekanligini aniqladik”. “Biz tashvishlanish darajasi yuqori bo’lgan o’smirlar internetdan ko’proq foydalanishi haqida hech qanday dalil topmadik. Bu shuni anglatadiki, kech o’smirlik davrida internetdan foydalanish tashvish alomatlarini yomonlashtiradi.

Tiraboschi: “Adabiyotda ko’pincha uyushmalar ikki tomonlama (internetdan foydalanish o’smirlarda tashvish belgilarini kuchaytiradi va tashvishli o’smirlar Internetga ko’proq intiladi) deb taxmin qilingan”. “Biroq, biz tashvishlanish belgilari yuqori bo’lgan o’smirlarning tashvish darajasi pastroq bo’lgan tengdoshlariga qaraganda internetdan tez-tez foydalanishi haqida hech qanday dalil topmadik. Boshqa tomondan, biz internetdan foydalanish qizlarda tashvish belgilarini kuchaytirayotganiga oid dalillarni topdik.

“Jinsiy farq nima uchun ekanligini aniq bilmaymiz, biroq o‘tgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, qizlar o‘g‘il bolalarga qaraganda ko‘proq ijtimoiy maqsadlarda, masalan, ijtimoiy tarmoqlardan ko‘proq foydalanishda. Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish yuqoriga qarab ijtimoiy taqqoslash, tana qiyofasi bilan bog’liq muammolar, FoMo (o’tkazib yuborish qo’rquvi) va o’smirlarning tashvish darajasini oshirishi mumkin bo’lgan boshqa ko’plab muammolar bilan bog’liq. Shuning uchun, bu jinsiy farq ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish bilan bog’liq bo’lishi mumkin. Lekin biz bilmaymiz.”

Biroq, Tiraboschi ta’kidlaganidek, “biz topgan assotsiatsiyalar unchalik katta emasligini ta’kidlash kerak, ya’ni internetdan foydalanish tashvish belgilarining kuchayishiga hissa qo’shadigan omildir, ammo bu sog’lom odamda ruhiy kasallikni keltirib chiqarish uchun etarli emas. o’zi.”

Tadqiqot, barcha tadqiqotlar singari, ba’zi cheklovlarni o’z ichiga oladi. Internetdan foydalanish o’lchovi mobil foydalanishni hisobga olmadi va o’z-o’zidan hisobot berishga tayandi, bu esa noto’g’rilikni keltirib chiqarishi mumkin. Kelgusi tadqiqotlar onlayn faoliyat va ularning tashvishga aniq ta’sirini batafsil tahlil qilishdan foyda ko’rishi mumkin.

“Biz qanday foydalanish turlarini va Internetdagi o’smirlarni ko’proq tashvishga soladigan harakatlar nima ekanligini tushunishimiz kerak”, dedi Tiraboschi. “Boshqa tadqiqotlarda ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish va ijtimoiy mediadan passiv foydalanish (masalan, o’limni aylantirish) ruhiy salomatlik muammolari bilan ko’proq bog’liq ekanligi haqida dalillar mavjud, ammo biz bu bizning topilmalarimiz bilan qanday bog’liqligini aniq bilmaymiz.”

Shunga qaramay, topilmalar o’smirlik davrida internetdan foydalanishning ko’payishi va tashvish belgilarining rivojlanishi, ayniqsa qizlar o’rtasidagi bog’liqlikni ta’kidlaydi. Ushbu dinamikani tushunish o’smirlardagi tashvish belgilarini kamaytirishga va ekranda vaqt o’tkazish odatlarini yaxshilashga qaratilgan tadbirlar haqida ma’lumot berishi mumkin.

“Bizning topilmalarimiz internetdan foydalanish o’smir qizlarning tashvish darajasiga oddiy, ammo sezilarli ta’sir ko’rsatishini ko’rsatadi”, dedi Tiraboschi PsyPost nashriga. “Bu tashvishga sabab bo‘lmoqda, chunki internetdan foydalanish yoshlar o‘rtasida keng tarqalib, keng tarqalmoqda. Bu ta’sirlar vaqt o’tishi bilan ham individual, ham jamiyat darajasida to’planishi mumkin.

“Internetdan foydalanish jismoniy shaxslar uchun, ayniqsa qizlar uchun mavjud ruhiy salomatlik muammolarini kuchaytirishi mumkin. Jamiyat uchun internetdan foydalanish ko’plab odamlarning farovonligi va mahsuldorligiga ta’sir qiluvchi tashvishli kasalliklarning katta yukiga hissa qo’shishi mumkin. Shu bois o‘smirlarga internetdan me’yorida foydalanishni va bu borada ko‘proq izlanishlar olib borishni tavsiya qilamiz”.