Behruzbek Hamidov
“YOMON QOSHIQ” HAQIDA EMAS
Men har doim bu kitoblar “yomon o‘lja” haqida emas, balki xalqimizning fojiali tarixi haqida, deb o‘ylaganman. Ularni vatanparvarlar bo‘lmasa ham, kim hurmat qilishi va qadrlashi kerakdek tuyuladi, chunki ular haqiqiy qahramonlik, biz uchun tasavvur qilib bo‘lmaydigan sharoitlarda tirik qolgan va o‘z burchini ado etgan insonlarning matonati haqida. Aleksievich tomonidan bajarilgan ishlar o’lgan askarlarning qoldiqlarini qidirayotgan qidiruv guruhlari ishiga o’xshaydi – topish, hurmat qilish, xotirasini hurmat qilish. Uni “begona” deb hisoblang, chunki u intervyuda Putinni haqorat qiladi, sizning yuragingiz uchun qadrlimi? Eshiting, bu mayda.
Bu mukofot bilan jahon ahli mashaqqatli tariximizga diqqat bilan nazar tashlab, uning fojiasini tan olishi, boshini egib, ajdodlarimizga hamdardlik bildirishi muhimroq emasmi? O’qishlariga ruxsat bering, bu ular uchun foydalidir. Amerika Ikkinchi Jahon urushida yaxshi frantsuz partizanlarining yordami bilan g’alaba qozonganini kamroq yozadi.
Yoki oxir-oqibat, agar siz ushbu “Gayropian” dunyosining qadriyatlariga yaqin bo’lmasangiz va uni tan olish siz uchun muhim bo’lmasa, unda ularning qandaydir ahmoqona mukofoti haqida qayg’urmasligingiz kerakdir? Xo’sh, Prilepinga yoki shoiraga o’zingizdan, to’g’ri, ma’naviy jihatdan kuchli bering. Nega shunchalik g’azablanasiz?
Boshqa tarafga kelsak, shuni ta’kidlamoqchimanki, bunday matnlarni birinchi navbatda “Sovet Ittifoqida odamlarga qanday munosabatda bo’lganligi” ning dalili sifatida ishlatib, biz o’zimiz ham odamlarga xuddi shunday munosabatda bo’lamiz. Bu “Agar ular bundan ham ko’proq azob chekishsa, bizning qo’limizda ko’proq kozi bo’lardi” degan fikrga bir qadam yaqinroqdir.
Shuning uchun men bu bahsda biron bir tomonda ishtirok etishni xohlamayman, shunchaki nima uchun bu voqea men uchun muhim bo’lganini yozaman.
