Neyrobiologlar uyqu, xotira va nafas olish o’rtasidagi ajoyib aloqani aniqladilar

NREM uyqusi paytida miya xotiralarni uzatish va mustahkamlash uchun juda muhim deb hisoblangan aniq tebranishlar yoki ritmik harakatlardan o’tadi. Biroq, bu jarayonlar qanday tartibga solinganligi sirligicha qoldi. Nafas olish uyg’onish paytida kognitiv funktsiyalarga ta’sir qilishini ko’rsatuvchi dalillar ortib borayotganligi sababli, tadqiqotchilar nafas olish uyqu paytida xuddi shunday ta’sir ko’rsatishi mumkinligini o’rganishga qiziqdilar.

Tadqiqotning ahamiyatini tushunish uchun ikkita asosiy tushunchani tushunish kerak: uyqu bilan bog’liq tebranishlar va xotirani qayta faollashtirish. Uyqu bilan bog’liq tebranishlar uyqu paytida miyadagi ritmik faoliyatni, xususan, sekin tebranishlarni va uyqu shpindellarini bildiradi. Ushbu tebranishlar shunchaki tasodifiy miya faoliyati emas, balki xotirani mustahkamlash uchun muhim ahamiyatga ega deb hisoblanadi – yangi, potentsial zaif xotiralarni barqaror, uzoq muddatli xotiralarga aylantirish jarayoni. Xotirani qayta faollashtirish – bu uyg’onish paytida hosil bo’lgan xotiralar uyqu paytida, asosan, ushbu o’ziga xos tebranishlar paytida “qayta o’ynaladi” va mustahkamlanadi.