“Niyat” ta’rifi ma’lum bir mavzu bo’yicha insonning fikrlash yo’nalishini nazarda tutadi. Niyat istaklar va strategiyalar shaklida namoyon bo’lishi mumkin. Buning yordamida inson o’zi xohlagan narsani qila oladi, chunki unga ma’lum bir vaqtda kerak bo’ladi.

Ushbu kontseptsiyani Viktor Frankl kashf etgan, u tanqidiy vaziyatda odam har qanday qo’rquvni yo’qotadi deb hisoblagan. Nevrologiyada niyat psixikaning ma’lum bir maqsadga erishishga qaratilgan ma’lum bir yo’nalishidir. Falsafada niyat insonning irodasi va uning qalbining gnoseologik maqsadga yo’naltirilishi bilan tavsiflanadi. Geylz niyat tushunchasini insonning o’z maqsadiga erishish qobiliyati deb ta’riflagan.

Paradoksal niyat

Paradoksal niyatning asosiy usuli shundaki, bemor unga qo’rquv uyg’otadigan narsani amalga oshirishi kerak. Kundalik darajada paradoksal niyatdan foydalanishning ko’plab misollari mavjud. Misol uchun, talaba imtihon paytida qo’rquvdan titray boshlashidan qo’rqsa va shuning uchun sinfdoshlari unga shunchaki kulishadi. Bunday holda, sinfga kirib, o’zingizni chayqashni boshlash tavsiya etiladi, shunda hamma buni ko’radi. Shunday qilib, talaba nazoratsiz qaltirashdan hali paydo bo’lishidan oldin xalos bo’ladi.

Paradoksal niyat yordamida odam vaziyatni unchalik og’riqli qabul qilmaydi, chunki uning butun kuchi unga qo’rquv uyg’otadigan vaziyat yoki hodisani keltirib chiqarishga ketadi. Bundan tashqari, bemor bu holatda o’z tajribalariga e’tibor qaratmaydi, chunki u vaziyatni qayta ishlab chiqarishga e’tibor beradi, bu esa qo’rquvning o’zini zaiflashishiga olib keladi.

Paradoksal niyat o’z-o’zini yo’q qilishga qaratilgan bo’lib, uning yordamida odam hissiyotlar bo’ronini keltirib chiqaradigan vaziyatdan qochadi. Bu holat, inson uzoq vaqt davomida zavqni kutishda qoladigan hodisani eslatadi va uning kelishi bilan shahvoniylik kamayadi. Paradoksal niyatni hazil yordamida yanada samaraliroq qilish mumkin.

Kommunikativ niyat

Kommunikativ niyat – gap aytilganda yoki savol eshitilganda suhbatni amalga oshirish niyati. Ushbu turdagi niyat suhbatdoshlar o’rtasidagi suhbatning tartibga soluvchisi bo’lib, fikrlar va ehtiyojlarni aks ettiradi.

Niyat har doim inson ongida bo’ladi, lekin inson har doim ham o’zi xohlagan narsani to’g’ridan-to’g’ri ifoda etmaydi. Shunday qilib, masalan, agar biror kishi derazani ochishni so’rasa yoki shunchaki o’zini bo’g’iq deb aytsa, birinchi holda siz to’g’ridan-to’g’ri so’rovni kuzatishingiz mumkin, ikkinchisida to’g’ridan-to’g’ri so’rov bo’lmagan, lekin bu ibora kimga tegishli edi. u nima so’ralayotganini tushunadi dedi.

Biror kishi o’z fikrini suhbatdoshiga etkazishga harakat qilsa, suhbatning tashabbuskori suhbatdoshga ta’sir o’tkazishga harakat qiladi. Buning amalga oshishi uchun tinglovchi undan nimani xohlayotganini tushunishi va keyin javob berishi kerak. Ma’ruzachi ma’lumotni etkazish uchun suhbatdoshning intellektual rivojlanishini va madaniyat bilimini hisobga olishi kerak. Agar tinglovchi buni tushunmasa, u holda ma’lumotni bir nechta tushunarli qismlarga bo’lish kerak. Muloqot o’tkazilayotgan shaxsning asosiy ma’lumotlarini hisobga olish juda muhimdir. Vikiumning “Samarali muloqot” kursi sizga qanday qilib aloqani yanada malakali qurishni o’rgatadi