Ko’proq odamlar o’zlarining psixologik salomatligini tiklashga yordam berish uchun professionallarga murojaat qilmoqdalar. Psixologiya mutaxassisi faoliyatidagi muhim yo’nalish bu psixologik ta’limdir.
Psixologik tarbiya tushunchasi
Psixologik ta’lim – bu ota-onalar va o’qituvchilar uchun psixologik yordamga ijobiy munosabatni shakllantirishga yordam beradigan psixologiya yo’nalishi. Ushbu yo’nalishning asosiy maqsadi quyidagilardan iborat:
- ota-onalarga bolaning aqliy rivojlanishi uchun qulay shart-sharoitlarni yaratish haqida ma’lumot berish;
- psixologik tadqiqot natijalarini aniq tushuntirish;
- ota-onalarni bola va o’z shaxsiyati bilan ishlashda psixologik bilimlardan foydalanish istagi paydo bo’lishiga yo’naltirish;
- amaliy psixologiya va bolalar bog’chalarida psixologlar faoliyati o’rtasidagi chambarchas bog’liqlikni aniqlash.
Ta’lim ishi og’zaki va og’zaki bo’lmagan shakllarda bo’lishi mumkin. Shunday qilib, og’zaki narsalarga quyidagilar kiradi:
- uchrashuvlar, uchrashuvlar, seminarlar, davra suhbatlari;
- bolaning aqliy rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko’rsatadigan o’yinlarni qidirish va tanlashda faol ishtirok etish;
- maktablar va bolalar bog’chalarida ota-onalar yig’ilishlarini tashkil etish va nutq so’zlash;
- uslubiy yig’ilishlarda qatnashish va nutq so’zlash.
Psixologik ta’lim mavzulari har xil bo’lishi mumkin va ularni tanlashda nafaqat psixolog, balki ota-onalar va o’qituvchilar ham ishtirok etishlari mumkin.
Og’zaki bo’lmagan tarbiyaviy ish quyidagilarni o’z ichiga oladi:
- stendlarda taqdim etilgan ma’lumotlar;
- ixtisoslashtirilgan veb-sayt;
- ota-onalar uchun kichik eslatmalar.
Psixologik ta’lim sohasidagi so’rovlar
Ta’lim sohasida bolalar bog’chasi psixologlari ota-onalar ko’pincha ularga murojaat qiladigan bir qator so’rovlarni aniqlaydilar. Kognitiv so’rovlar ota-onalar rivojlanishni kuzatganda paydo bo’ladi va agar biron bir og’ish bo’lsa, mutaxassisga murojaat qiladi. Keyinchalik, bolaning moyilligi aniqlanadi. Bunday holda, psixolog nafaqat bolaning muayyan faoliyat sohasiga moyilligini ko’rishi, balki istalmagan oqibatlarning oldini olish uchun individual dastur yaratishi kerak. Uchinchi turdagi so’rovlar tajovuzkorlik va hissiy beqarorlikni ko’rsatadigan maktabgacha yoshdagi bolalarning deviant xatti-harakatlari bilan bog’liq. Bu masalalarning barchasi ota-onalar yig’ilishi yordamida hal qilinadi, uni to’g’ri tashkil etish va o’tkazish kerak.
Uchrashuvni tashkil etish va o’tkazish
Yig’ilishda o’qituvchi psixologik usullardan foydalangan holda ota-onalarga bolaning aqliy rivojlanishining asosiy jihatlarini ochib berishi kerak. O’qituvchi-psixologning ota-onalarga maktabgacha yoshdagi bolalarni tarbiyalashning asosiy vazifalarini etkazish qobiliyati juda muhimdir. U yangi misollarni tanlashi va ota-onalar orasida qiziqish uyg’otishi kerak, shunda kelajakda ular ota-onalik pozitsiyasini qayta ko’rib chiqishlari mumkin. O’qituvchining nutqi katta ahamiyatga ega, chunki u etarli va tushunarli bo’lishi kerak.
Uchrashuvga tayyorgarlik ko’rish uchun oldindan so’rov o’tkazish, individual eslatmalar tayyorlash, stend yaratish va unda yig’ilishning mohiyatini aks ettiruvchi ijtimoiy ahamiyatga ega ma’lumotlarni joylashtirish tavsiya etiladi. Psixologik tarbiya pedagogik psixolog faoliyatining muhim elementidir.