Shunday qilib, uch yoshgacha bo’lgan bolalar har qanday his-tuyg’ularni ifoda etadilar – nafaqat qayg’u yoki norozilik. Ular g’azab, qo’rquv, qiziqish, tushunmovchilik, tashvish va hatto quvonch tufayli yig’lashlari mumkin. Ular hali ham yaxshi gapirmaydilar va ular bilan nima sodir bo’layotganini yaxshi bilishmaydi. Shuning uchun ular nima bo’lganini har doim ham tushuntira olmaydilar. Bola yig’laganda qanday munosabatda bo’lish kerak? Ba’zi maslahatlar.
“Yig’lama!” Demang.
Ko’pincha kattalar, agar bola yig’lashni to’xtatsa, u o’zini yaxshi his qiladi deb o’ylashadi. Aslida, “Yig’lashni to’xtat” kabi iboralar uning boshidan kechirganlarini jiddiy qabul qilmasligingizni, uning his-tuyg’ularini tushunmasligingizni aniq ko’rsatib beradi. Va uning xabari yanada balandroq va zerikarli bo’ladi.
Ota-onalarning vazifasi bolaga his-tuyg’ularini tartibga solish va ular bilan yanada ijobiy munosabatda bo’lishni o’rganishga yordam berishdir. Buning uchun siz bolaga mehr va tushunish bilan munosabatda bo’lishingiz kerak.
Uni chalg’itishga urinmang
Ko’pchilik bolani tinchlantirishning eng samarali usuli bu uning e’tiborini o’zgartirish, uni ko’z yoshlarini qo’zg’atgan narsadan chalg’itishdir, deb hisoblaydi. Kim bolaning sevimli o’yinchog’ini ko’z yoshlari bo’yalgan yuzi oldida silkitmagan yoki o’zining sevimli qo’shig’ini umidsizlik bilan xirillagan emas? Ammo bu bilan biz u bilan aloqamizni mustahkamlash va uning tajribasi bilan kurashishga o’rgatish imkoniyatini yo’qotamiz.