Hayotingizda yangi, g’ayrioddiy va o’zgacha narsa sodir bo’layotganini tushunish va qabul qilish juda qiyin jarayon. 

Buni qilish nafaqat aqliy kuchimiz yo’qligi sababli, balki miyamiz bizni yoqimsiz, qo’rqinchli va yangi narsalardan “himoya qilish” uchun har tomonlama harakat qiladi. Axir, yangi sharoitlarga moslashish uchun siz nafaqat ularni qabul qilishingiz, balki xatti-harakatlarning yangi strategiyasini, yangi neyron aloqalarini ishlab chiqishingiz kerak. Bu qiyin, energiya sarflaydigan va har doim ham yoqimli jarayon emas. Shuning uchun qiyin vaziyatlarda bizning ruhiyatimiz rad etish, devalvatsiya va boshqalar kabi mudofaa mexanizmlarini “yoqishi” mumkin.

Yangi sharoitlarga muvaffaqiyatli moslashish uchun siz ularni tushunishingiz va qabul qilishingiz kerak. Qabul qilish bilan eng katta qiyinchiliklar paydo bo’ladi.

Muqarrar, shu jumladan kasallikni qabul qilishning bir necha bosqichlari mavjud. Ularning har biri boshqalar bilan aralashtirilishi mumkin, takrorlanadi yoki umuman yo’q. Ammo, agar siz haqiqatan ham o’zingizga yordam berishga, qabul qilishga va eshitishga harakat qilsangiz, ularning har biri haqida bilish muhimdir.

Kasallik holatida bu bosqichlar (E. Kübler-Rossning tasnifi) nafaqat bemor, balki uning qarindoshlari ham o’tadi. 

Keling, ularning har birini batafsil ko’rib chiqaylik. 

SHOK

Tasavvur qiling-a, siz bu dunyoni qiziqish bilan o’rganayotgan kichkina bolasiz. Va endi siz o’zingizni g’azablangan okeanda topasiz. Katta to’lqinlar, shovqin, elementlarning kuchi.

Bola qo’rquvni boshdan kechiradi, butun tanasi cheklangan. U bu dahshatli, tahdidli hodisadan boshqa atrofida hech narsani sezmaydi. U faqat qochib ketishni xohlaydi. 

Taxminan bu kasallik bilan uchrashishning birinchi bosqichiga o’xshaydi. 

Bu his-tuyg’ularni bilasizmi? 

Siz engib bo’lmas, dahshatli va yaqinlashib kelayotgan narsa bilan yolg’iz qolgan kichkina bolaga o’xshaysiz. 

Faqat kasallik holatida odam qochib qutula olmaydi. Shok bosqichi tashxis qo’yilgan paytdan boshlab bir soatdan bir kungacha davom etishi mumkin. Ayni paytda siz “tunnel ong” fenomeniga duch kelishingiz mumkin, bunda barcha e’tibor, fikrlar va his-tuyg’ular faqat sodir bo’lgan vaziyat atrofida aylanadi. Holat butunlay boshqacha bo’lishi mumkin (bo’shliq va his-tuyg’ularning yo’qligi, qo’rquv yoki umidsizlik), lekin siz o’zingizga shunchalik chekinasizki, atrofingizdagi hech narsani sezmaysiz. Shok holati nafaqat tashqi xavfni (hozirda hamma narsa yuz berishi mumkin, chunki siz tashqi dunyo bilan aloqa qilmaysiz), balki ichki xavfni ham o’z ichiga oladi. Agar shok holatida siz o’z his-tuyg’ularingizni “yashamasangiz”, ularni qo’yib yubormang, o’zingizni bunday holatda bo’lishiga yo’l qo’ymang – tajribasiz tajriba hissiy charchash, mushaklarning kuchlanishi, psixosomatikaga olib kelishi xavfi yuqori. , 

Shuning uchun, bu bosqichda haqiqatga qaytish muhimdir. Siz buni o’zingiz, kundalik mashg’ulotlar yordamida qilishingiz mumkin yoki yaqinlaringizdan yaqin atrofda bo’lishni va fikrlardan “chalg’itishni” so’rashingiz mumkin. Va his-tuyg’ularingizni, ular qanday bo’lishidan qat’i nazar, ushlab turmaslik ayniqsa muhimdir: qayg’u, qo’rquv, g’azab.

 Sizning his-tuyg’ularingiz – siz, bu qiyin daqiqada o’zingiz bo’lishingizga imkon bering. Sevgan insoningiz hech qanday sinovga duch kelmaydi. Uning o’zi ham xuddi shunday holatda bo’lishi mumkinligiga qo’shimcha ravishda, u hali ham yordam berishi kerak. 

Ushbu qiyin daqiqada bizning ruhiyatimiz boshqa xavfni – inkorni tayyorlashi mumkin. Rad etish – bu bizni dahshatli va halokatli narsalardan himoya qilish uchun yaratilgan psixikaning himoya mexanizmi. Kasallik yo’q – muammo yo’q. Shunday qilib, sizni haqiqatdan va eng yomoni, davolanish va moslashishdan uzoqroqqa olib boradi. Shuning uchun, agar sizning boshingizda kichik bir fikr paydo bo’lsa ham: “Bu xato bo’lishi mumkin”, o’zingizga davolanishni davom ettirish va bir vaqtning o’zida qo’shimcha tekshiruvlardan o’tish kerakligi haqida aniq ko’rsatma bering. Davomi: AGRESSIYA VA G’azab