Ayni paytda yoshlar ko’p vaqtlarini ijtimoiy tarmoq saytlarida o’tkazishadi. Hisob-kitoblarga ko’ra, ko’plab hududlarda o’rtacha yosh kattalar har kuni ikki soatdan ko’proq vaqtini ushbu saytlarda yoki ular orqali muloqotda o’tkazadi. Ijtimoiy tarmoq saytlarining ko’zga ko’ringan xususiyati – jozibali ayollarning ko’plab suratlarining mavjudligi. Ushbu suratlarning aksariyati raqamli ravishda ulardagi odamni yanada jozibali qilish uchun kengaytirilgan.

Raqamli takomillashtirilgan bu rasmlar ko’pincha haqiqiy hayotda mos kelmaydigan jozibadorlik darajasini ko’rsatadi. Tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, ushbu rasmlarni ko’rish, ayniqsa, suratlar va foydalanuvchilarning tashqi ko’rinishiga qaratilgan ijtimoiy tarmoq saytlari foydalanuvchilari uchun salbiy psixologik oqibatlarga olib kelishi mumkin.

Raqamli takomillashtirilgan tasvirlar bilan o’zini taqqoslash, lekin ko’pincha tasvirlar raqamli rivojlanganligini ayta olmaslik, odamlarning o’zlarining haqiqiy tanasidan norozi bo’lishiga olib kelishi mumkin. Bu, o’z navbatida, kosmetik jarrohlik amaliyotiga ijobiy munosabatda bo’lishga olib kelishi mumkin, chunki bu muolajalar raqamli rivojlangan modellar kabi haqiqiy tanani jozibador qiladi. Bu, ayniqsa, ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilari yosh qizlar orasida ko’rinadi.

Tadqiqot muallifi Amanda Nerini va uning hamkasblari raqamli takomillashtirilgan tasvirning taʼsirini asl rasm (“oldin” va “keyin” tasviri) bilan birga eksperimental tarzda baholamoqchi boʻlishdi, shuningdek, tasvir yosh ayollarning suratlarida raqamli retushlanganligi haqida ogohlantirishdi. yupqa ideal ichkilashtirish, tananing noroziligi va kosmetik jarrohlikni qabul qilish. Yupqa-ideal ichkilashtirish insonning ozg’in bo’lishni qanchalik ideal deb bilishini va o’z tanasining juda nozik ko’rinishini xohlash darajasini bildiradi.

Tadqiqotda 18-30 yoshdagi 105 nafar yosh ayol ishtirok etdi, ularning barchasi o’rtacha tana massasi indeksi 22,33 bo’lgan Instagram-ning faol foydalanuvchilari – bu odatdagi vazn oralig’ini ko’rsatadi. Ikki ishtirokchidan tashqari hammasi italyan edi; yarmi o’rta maktab diplomiga ega, 40% esa bakalavr darajasiga ega.

Ishtirokchilar tasodifiy ravishda har birida 35 ta ayoldan iborat uchta guruhga bo’lingan. Tadqiqotchilar birinchi guruhga yosh ayolning raqamli kengaytirilgan tasvirini ko’rsatdilar. Rasm Instagram’dan olingandek ko‘rinishga ega bo‘lgan kadrda ko‘rsatildi. Tasvirning raqamli takomillashtirilishi yosh ayol tanasining qismlarini uni noziklik idealiga ko’proq moslashtirish uchun o’zgartirishdan iborat edi. Tasvirning qolgan qismi o’zgarmagan.

Ikkinchi guruh yosh ayolning bir xil raqamli takomillashtirilgan suratini, oʻsha asl, oʻzgartirilmagan tasvirni va rad javobini koʻrishdi: “Ijtimoiy tarmoq saytlarida baham koʻrilgan bir nechta fotosuratlar ommabop, ishlatish uchun qulay dasturiy taʼminot yordamida oʻzgartirilgan. . Quyidagi rasmlar kiritilgan o’zgarishlarni ko’rsatadi va tasvirlarni solishtirish imkonini beradi (ya’ni, retushdan oldin va keyin). Nazorat qiluvchi bo’lgan uchinchi guruh, to’shakda o’tirgan itning tegmagan suratini ko’rdi.

Tasvirlarni ko’rgandan so’ng, ayolning qiyofasini kuzatgan guruhlar ishtirokchilari uning jozibadorligini baholashdi va potentsial tasvirni retush qilish haqida fikr bildirdilar. 2-guruh ishtirokchilari, shuningdek, takomillashtirishdan oldin ayolning jozibadorligini baholadilar. Keyin barcha ishtirokchilar nozik ideal ichkilashtirish (masalan, “Men tanam juda nozik ko’rinishini xohlayman”), tanadan norozilik va kosmetik jarrohlikni qabul qilish bo’yicha baholashni yakunladilar.

Kosmetik jarrohlikni baholashni qabul qilish kosmetik jarrohlik uchun motivatsiyaning har xil turlarini baholovchi uchta kichik shkaladan iborat edi. Bular intrapersonal (masalan, “Ko‘rinishidan yomon his qilishdan ko‘ra, kichik kosmetik jarrohlik amaliyotini o‘tkazish mantiqan to‘g‘ri keladi”), ijtimoiy (masalan, “Agar sherigim buni yaxshi fikr deb hisoblasa, kosmetik jarrohlik amaliyotini jiddiy o‘ylab ko‘rardim”) , va respondentning umuman kosmetik jarrohlik haqida o’ylash yoki o’ylamasligini baholaydigan kichik o’lchov (masalan, “Men hech qachon plastik jarrohlik qilmayman”).

Natijalar shuni ko’rsatdiki, ishtirokchilar raqamli kengaytirilgan tasvirdagi ayolni kuchaytirilmagan tasvirga qaraganda jozibaliroq deb baholagan. Faqat yaxshilangan tasvirni ko’rgan birinchi guruh ishtirokchilari, buni aniq bilgan 2-guruh ishtirokchilariga qaraganda, tasvir yaxshilangani haqida xabar berish ehtimoli kamroq edi.

2-guruh ishtirokchisi, ham takomillashtirilgan, ham asl tasvirni hamda rad etish bilan birga, 1-guruhga qaraganda (faqat kengaytirilgan tasvirni ko’rganlar) yupqa ideal ichkilashtirish bo’yicha past ballga ega edi. 2-guruh ishtirokchilari, shuningdek, ijtimoiy sabablarga ko’ra (ijtimoiy kichik o’lchov) kosmetik jarrohlikni kamroq qabul qilishdi. Guruhlar randomizatsiya yo’li bilan yaratilganligi sababli, tadqiqotchilar bu farqlarni ko’rilgan tasvir (lar) ishtirokchilarining natijasi deb hisoblashadi.

Uch guruh o’rtasida tana noroziligi, intrapersonal sabablarga ko’ra kosmetik jarrohlik amaliyotini o’tkazishga tayyorligi yoki kosmetik jarrohlik amaliyotiga umumiy tayyorligi bo’yicha farqlar yo’q edi.

“Instagram ijtimoiy tarmoq sayti boʻlib, u asosan tasvir bilan bogʻliq faoliyatga asoslanadi va bir qancha tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, undan foydalanish yosh ayollarning tana qiyofasiga baho berish bilan bogʻliq salbiy taʼsirlar bilan bogʻliq. Instagramda joylashtirilgan ayollarning suratlari kuchaytirilgan bo’lishi mumkinligidan xabardor bo’lish ijtimoiy sabablarga ko’ra kosmetik jarrohlik amaliyotini o’tkazish istagidan himoya ta’siriga ega edi; shuning uchun ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilariga ideallashtirilgan tasvirlar raqamli tahrirlangani haqida xabar beruvchi Instagram postlariga ta’sir qilish o‘zgaruvchan ijtimoiy me’yorlarga mos keladigan tashqi ko‘rinishini yaxshilash vositasi sifatida kosmetik muolajalarga kamroq e’tibor qaratishga olib kelishi mumkin”, — xulosa qildi tadqiqot mualliflari.

Tadqiqot ijtimoiy media kontentining psixologik ta’sirini ilmiy tushunishga qimmatli hissa qo’shadi. Biroq, u ham e’tiborga olinishi kerak bo’lgan cheklovlarga ega. Ta’kidlash joizki, tadqiqot faqat yosh ayollarni o’z ichiga oldi va tadqiqotda ularning soni kam edi. Shuningdek, ishtirokchilar tasvirlarni Instagramda bunday tasvirni odatda kuzatadiganidan ancha uzoqroq ko‘rishdi.